De bouw herstelt. Oud gedrag ligt op de loer!
Columns | Door Jan van der Doelen
Geplaatst: 14-10-2015
 Pas op! Het gaat goed met de bouw. ING economisch bureau voorspelt dit jaar een groei van 5 procent. Dat mag een sterk herstel genoemd worden. Vooral de kleinere bouwers doen het goed, met dank aan de toegenomen vraag naar onderhoud, maar ook de bouwers van nieuwe woningen doen het beter.
Op het dieptepunt van de crisis was de omvang van de sector circa 25 procent lager vergeleken met het topjaar 2008. Inmiddels (medio 2015) is hiervan al weer 10 procent teruggewonnen en groeit de sector voor het achtste kwartaal achtereen. Maar het bijbehorende rendement is nog niet terug. Ik weet dat nog teveel werk moet worden afgerond, zelfs moet worden gestart, waarbij de marges te dun zijn of soms niet aanwezig en zelfs negatief. En dat in een tijd waarin veel bedrijven het, uitgehold door de crisisjaren, zowel qua solvabiliteit als liquiditeit moeilijk hebben.
De komende anderhalf jaar zullen mijns inziens dan ook pas echt uitdagend worden. Heeft ook te maken met het feit dat de bouwtoeleverende bedrijven hun prijzen aan het verhogen zijn. Ook geen overbodige luxe want deze sector heeft eveneens lastige jaren achter de rug maar zij blijken nu in staat om meer marktmacht aan de dag te leggen vanwege de verbeteringen in de sector. De aannemer komt hierdoor meer en meer klem te zitten en ziet de marge, zo al aanwezig, verder verdampen. Aan het begin van de crisisperiode werkte dit mechanisme juist andersom en hebben nog veel bedrijven kunnen profiteren van redelijke rendementen ondanks de al ingezette daling van de markt. Om het rendement nog enigszins te beschermen zijn veel bedrijven nu erg gefocust op prijs. Heel begrijpelijk, maar slecht voor de ontwikkeling van de sector. Als prijs de dominante factor wordt, ligt ‘oud gedrag' op de loer. Geen aandacht meer voor transparantie, geen duurzame ketensamenwerking, geen oog voor (proces)innovatie en geen aandacht voor behoud of werving van (jong) talent. Gericht op prijs betekent gericht op de korte termijn waar natuurlijk de verbetering van rendement nodig is, maar verlies van de langetermijnstrategie is zeer gevaarlijk.
Tijdens een rondetafelgesprek met diverse bouwpartijen dat ik onlangs mocht leiden, werd onderkend dat terugvallen in oud gedrag zeker op de loer ligt en erger nog: het schijnt weer veelvuldig voor te komen. Noodzaak om te kiezen voor het eigen belang, ingegeven door onder meer het willen behouden van goed personeel, lijkt hoog op de agenda te staan. Maar technologie en digitalisering hebben, ook geholpen door de crisisjaren, geleid tot een sterk veranderde buitenwereld en dus gedrag van klanten. Dit gaat door en is wat mij betreft onomkeerbaar. Terugvallen in oud gedrag is dus een no-goarea.
Mr. Jan van der Doelen is Sectormanager Bouw, Onroerend Goed en Leisure bij ING Nederland
Overig Columns
|